Restaureren

Schilderijen zijn op de keeper beschouwd natuurlijke producten: olie, hout, linnen en verf. Deze materialen kunnen verouderen door de inwerking van licht, vocht, vuil van roken en stoken en door temperatuurveranderingen. Beschadigingen of ondeskundige restauratie in het verleden kunnen ook de oorspronkelijke conditie aantasten.

Ieder schilderij dat wij kopen, beoordelen wij ook op de technische staat. Zeker als een schilderij uit een particuliere collectie komt, moet er meestal iets aan gebeuren. Sowieso is het goed om een schilderij iedere zeg 20 jaar na te laten kijken.

Meestal blijft de ingreep beperkt tot het weghalen en vervangen van vernis. Vooral oude vernis wordt op den duur geel van kleur, verliest aan elasticiteit, wordt troebel of gaat craquelures vertonen. De vernislaag wordt in een dergelijk geval voorzichtig verwijderd. Voor het verwijderen van de oude vernislaag wordt het oppervlaktevuil verwijderd, zoals stof, nicotine en roet van sigaretten, kaarsen en open haard. De originele, frisse kleuren van het werk komen bij een schoonmaakbeurt weer tevoorschijn. Zie bijgaand enkele voorbeelden.

Wij laten dit soort werk altijd door een specialist uitvoeren. U kunt ons ook vragen om adressen. Het werk is meestal zeer dankbaar omdat er weer iets moois tevoorschijn komt. De lucht wordt vaak letterlijk weer blauw.

Schilderij halverwege het schoonmaakproces

Andere zwaardere ingrepen kunnen zijn:

Craquelébehandeling/vastzetten losse verf 

Door ouderdom, droogte of andere oorzaken kunnen er in de verf- of vernislaag barstjes ontstaan. Wanneer deze leiden tot plaatselijk loslatende verf, dan worden de verfstukjes met een speciale lijm en gedoseerde verwarming weer vastgezet, voordat oppervlaktevuil en vernis worden verwijderd.

Weefselintarsia

Weefselintarsia is het restaureren van scheurtjes in het doek, waarbij de ontbrekende stukken doek met weefsel worden opgevuld en volgens bovenstaande methode met het doek worden verbonden. Het gebruikte materiaal moet daarbij zoveel mogelijk dezelfde structuur hebben als het originele doek. Bij grote beschadigingen wordt overgegaan tot doubleren.

Scheuren hechten

Hiervoor bestaan verschillende behandelingsmethoden. Meestal worden de scheurranden zó tegen elkaar gelegd dat de draden van het doek goed op elkaar aansluiten. Vervolgens worden de uiteinden van iedere draad met elkaar verbonden door een ‘brug’ van draden, die met een warme soldeernaald en lijm stuk voor stuk aan het doek worden gehecht.

Doubleren of bedoeken

Bij doubleren wordt met een speciaal adhesief een steundoek achter het originele doek aangebracht. Voor deze methode wordt gekozen als het doek niet meer voldoende steun kan geven aan de verflaag, of wanneer er sprake is van zulke grote beschadigingen van het doek dat behandelingen als hechten niet mogelijk zijn. Er kan gekozen worden voor koud doubleren of warm doubleren. In principe is doubleren veilig. Het kan echter zijn dat dikke verflagen platter worden.

Randdoubleren

Voor een randdoublering wordt gekozen als de randen waarmee het doek is bevestigd aan het spieraam niet stevig genoeg meer zijn om het doekgoed op spanning te houden. De vier spanranden van het doek worden in dit geval verstevigd door ze op een reep steunweefsel te plakken. Daarna worden ze met spijkers aan het spieraam bevestigd.

Retoucheren

Retoucheren is het aanbrengen van een gekleurde invulling opeen plek waarop de originele verf is verdwenen, vaak op een klein oppervlak.Retouches worden aangebracht op een retoucheervernis, zodat er niet op de originele verflaag geretoucheerd wordt. Retouches moeten altijd reversibel zijn, dat wil zeggen dat ze altijd ook weer verwijderd moeten kunnen worden. Na een droogperiode wordt een eindvernis aangebracht.

Mastikeren

Dit is het opvullen van gaten of diepe scheuren in de verflaag met elastisch vulmiddel. Het wordt vaak toegepast als er sprake is van reliëf in de laag verf op het doek of paneel. Na drogen van het vulmiddel worden retouches aangebracht en daarna een eindvernis.

Let wel, er zijn vele goede restaurateurs in Nederland. Bruning Heintz heeft intussen veel ervaring met restaurateurs van olieverf schilderijen. Maar ook van papierrestaurateurs (dat is overigens een vak apart). Indien gewenst kunnen we u met goede suggesties helpen.

De kosten van restauraties zijn afhankelijk van meerdere factoren waaronder de afmeting van een doek, de ouderdom en ook de staat zelve. Het grootste deel van de kosten wordt gevormd door arbeid en kennis. En in mindere mate door gebruikte materialen.

Het vernieuwen van het vernis van een middelgroot schilderij kost circa van 200-300 euro. Het doubleren van een schilderij kost al snel richting 1,000 euro.

Schilderij halverwege weghalen oppervlaktevuil